www.chimie.ir
گروه خرید و فروش مواد شیمیایی در نرم افزار بله
درصورتیکه مایل به نصب نرم افزار نیستید از لینک نرم افزار بله استفاده کنید:
https://web.bale.ai/

بنزیل الکل

بنزیل الکل یک ترکیب ارگانیک با فرمول شیمیایی C۶H۵CH۲OH است که فنیل متانول نیز نامیده می شود. بنزیل الکل یک مایع بی رنگ با طعمی سوزاننده و بوی ملایم است که انحلال پذیری کمی در آب دارد اما در دی اتیل اتر و سایر الکل ها حل می شود.
بنزیل الکل کاربرد گسترده ای در سنتز سایر ترکیبات بنزیل ، در ترکیبات کمک دارویی ، تولید عطر و طعم دهنده ها در صنایع غذایی دارد. این ماده به عنوان یک ماده نگهدارنده باکتریواستاتیک در غلظت کم در داروهای داخل وریدی ، مواد آرایشی و داروهای موضعی استفاده می شود.
کاربردهای بنزیل الکل در صنایع مختلف
این ماده یک الکل آروماتیک است که در طیف گسترده ای از فرمولاسیون محصولات آرایشی – بهداشتی به عنوان یک ماده معطر ، نگهدارنده ، حلال و کاهش دهنده ویسکوزیته مورد استفاده قرار می گیرد.

این ترکیب به طور گسترده ای به عنوان یک حلال برای پوشش های اپوکسی رزین ، جوهرها و رنگهای استفاده می شود. . بنزیل الکل می تواند به عنوان یک حلال دی الکتریک برای ساخت مجدد برخی از نانوسیم ها از طریق دی الکتروفورز استفاده شود.

از محلول بنزیل الکل ۱۰% می توان به عنوان ماده ضدعفونی کننده موضعی و آنتی باکتریال استفاده کرد. این ترکیب جز محلولهای مورد استفاده در سیگارهای الکترونیک است و به عنوان بی حس کننده موضعی نیز کاربرد دارد.

محلول ۵% بنزیل الکل برای درمان شپش سر مورد استفاده قرار می گیرد. این ماده به دلیل خاصیت ضد قارچی و آنتی باکتریال در تولید صابون ، شامپو و لوسیون های پوستی کاربرد دارد.

این ماده شیمیایی را می توان در نوارهای رنگی استفاده کرد خصوصا اگر ویسکوزیته سازگاری با سایر اجزاء داشته باشد در این صورت باعث چسبیدن بهتر رنگ به سطوح مختلف می شود.

این ماده پیش ساز انواع استرهایی است که در ساخت صابون ، عطر ، طعم دهنده ها و رایحه ها و مواد افزودنی غذایی مورد استفاده قرار می گیرد. بنزیل الکل همچنین به عنوان یک ماده چربی زدا ، پلی آمید رنگرزی و ماده اتصال دهنده مفید در صنایع استفاده می شود. این ماده همچنین برای ظاهرکننده عکس در عکاسی استفاده می شود.

کاربردهای جالب بنزیل الکل
این ماده شیمیایی ضریب شکستی تقریبا برابر با کوارتز و فیبر پشم دارد. اگر یک کوارتز روشن را در این محلول غوطه ور کنید تقریباً نامرئی می شود. این آزمایش برای تعیین اینکه آیا شی مورد آزمایش واقعاً از کوارتز ساخته شده است یا نه ، استفاده می شود. به طور مشابه ، پشم سفید غوطه ور در بنزیل الکل نیز تقریباً نامرئی می شود و آلودگی هایی مانند الیاف تیره ، ناخالصی ها و مواد گیاهی آن مشخص می شوند.

ایمنی برای مصارف انسانی
این ماده شیمیایی پس از مصرف در بدن به بنزوئیک اسید متابولیزه شده ، در کبد با گلیسین واکنش می دهد و به صورت اسید هیپوریک از بدن دفع می شود.

مقدار مصرف مجاز این ماده توسط سازمان بهداشت جهانی ۵mg/kg اعلام شده است و تاکنون مطالعات صورت گرفته در بر روی حیوانات هیچ عارضه جانبی را در رابطه با بنزیل الکل نشان نداده است. ولی حیواناتی که در معرض مقدار زیاد این ماده قرار گرفته اند کاهش مصرف مواد غذایی و کاهش رشد را نشان داده اند.

این ماده یک عنصر رایج در انواع محصولات خانگی است و می تواند باعث ایجاد درماتیت تماسی آلرژیک شدید در درصد قابل توجهی از افراد شود.

بنزیل الکل به شدت سمی است و برای چشم تحریک کننده است و باعث نکروز قرنیه می شود. غلظت های بالای این ماده در افراد سالم می تواند منجر به اثرات سمی از جمله نارسایی تنفسی ، گشاد شدن عروق ، افت فشار خون ، تشنج و فلج شود.

در هرحال این ماده شیمیایی یک ماده سرطان زا محسوب نمی شود و هیچ اطلاعاتی در مورد اثرات تراتوژنیک یا تاثیر آن بر تولید مثل در دسترس نیست.

اکسید کروم و کاربردها

اکسید کروم یک ترکیب معدنی با فرمول شیمیایی Cr2O3 است که حاصل ترکیب اکسیژن و کروم بوده و به کروم سبز معروف است. اکسید کروم به صورت طبیعی به وجود می آید و ترکیبی بسیار نامحلول با پایداری حرارتی بالا و خواص اسیدی – بازی است.

اکسید کروم یک منبع کروم بسیار نامحلول و پایدار در برابر حرارت است و در طبیعت به صورت اسکالوئیت معدنی یافت می شود.

این ماده به دلیل پایداری فوق العاده به عنوان رنگ‌دانه سبز در جوهرها ، شیشه ها ، رنگها و همچنین به عنوان ماده رنگ زا در تولید سرامیک و ایجاد رنگ سبز مات در لعاب ها استفاده می شود. اکسید کروم به عنوان ساینده برای صیقل دادن یا تیز کردن لبه های تیغ ، چاقوها و سطوح دستگاه های نوری مورد استفاده قرار می گیرد.

کروم یک مینرال ضروری برای انسان جهت استفاده از گلوکز در بدن است ولی مصرف بیش از حد آن مسمومیت زا می باشد. ما روزانه ۱ حدود میلی گرم کروم مصرف می کنیم و خوراکیهایی مانند مخمر آبجو ، جوانه گندم و قلوه منابع عالی برای دریافت این مینرال هستند.

این ماده شیمیایی در صنایع برای سخت شدن فولاد ، تولید فولاد ضد زنگ و آلیاژهای مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. از آبکاری کروم می توان برای تزئین آینه و شیرآلات حمام و روکش های اتومبیل استفاده کرد. جالب است بدانید که ۹۰% چرم ها با کروم برنزه می شوند.

کروم اکسیدهای مختلفی در ترکیب با اکسیژن، با ارزش تجاری تولید می کند که مهمترین آنها اکسید کروم است که تری اکسید کروم یا اسید کرومیک نامیده می شود. این ترکیب عمدتاً برای آبکاری کروم و تولید سرامیک مورد استفاده قرار می گیرد.

کاربردهای متنوع اکسید کروم
اکسید کروم یک پودر سبز است که عمدتا به عنوان رنگ در صنایع مورد استفاده قرار می گیرد. این ماده همچنین می تواند به عنوان کاتالیزور در اکسیداسیون هیدروکربن های کلردار به دلیل فعالیت حذفی بالا مورد استفاده قرار بگیرد. این ماده یک اکسیدان قدرتمند است و ممکن است با برخی از مواد آلی واکنش شدید نشان دهد ، اما چنین ترکیباتی اغلب با اکسیداسیون کنترل شده در سنتز مواد آلی مورد استفاده قرار می گیرد.

این ماده شیمیایی قابل اشتعال نیست و به راحتی با سایر ترکیبات واکنش نشان نمی دهد. ترکیبات کروم از جمله اکسید کروم به عنوان کاتالیزور صنعتی و رنگ‌دانه ( برای تولید رنگ های سبز روشن ، زرد ، قرمز و نارنجی) استفاده می شوند. یاقوت ها رنگ قرمز خود را از کروم دریافت می کنند و شیشه ها با استفاده از کروم به رنگ سبز زمردی در می آیند.

پوشش های اکسید کروم یا پوشش های اکسید سیاه نوعی پوشش صنعتی هستند که به عنوان سطوح آب‌بندی و همچنین مقاومت در برابر سایش بسیار مؤثر هستند. این پوشش ها مقاومت شیمیایی بالایی دارند و ضد انعکاس هم هستند.

این ماده شیمیایی به طور معمول در محلول های آبی (آب) غیر محلول و بسیار پایدار است که باعث می شود آنها به راحتی برای تولید گل سفالی جهت تولید وسایل الکترونیکی پیشرفته و ساختارهایی با وزن سبک در آئروسل ها و کاربردهای الکتروشیمیایی با درجه خلوص بالا (۹۹.۹۹۹٪) مفید باشند.

ایمنی برای سلامتی
تماس این ماده شیمیایی با پوست و دهان می تواند مسمومیت حاد ایجاد کند. این ماده می تواند باعث واکنش پوستی آلرژیک و آسیب جدی به چشم شود. اکسید کروم باعث آسیب رسیدن به دستگاه تولید مثل شده و برای جنین بسیار مضر و خطرناک است.

این ماده می تواند باعث حالت تهوع و مشکلات گوارشی شده و استنشاق گرد و غبار حاصل از آن می تواند سیستم تنفسی انسان را تحریک کند.

تربانتین

تربانتین (Turpentine) یا روغن تربانتین ماده ای است که به عنوان تینر و پاک کننده برس های رنگ مورد استفاده قرار می گیرد. تربانتین در رتگ روغنی نقاشی مثل مارک وستا و نیز به عنوان ماده اولیه در سنتز رزین ها، مواد افزودنی روغنی، در ترکیب داروها و به عنوان افزودنی غذایی استفاده می شود.

تربانتین ماده ای بی رنگ، روغنی، بی بو و قابل اشتعال است و هنگام استفاده بر روی پوست احساس گرما ایجاد می کند. بسیاری از افراد بعد از استفاده از این ماده متوجه اثر فوری آن می شوند و طی چند ساعت درد آنها کاهش می یابد.

خواص و کاربردهای تربانتین
بعلت قیمت خرید و فروش مناسب تربانتین صدها سال است که به عنوان ماده دافع آب، حلال و روغن چراغ استفاده می شود. تربانتین در نقاشی رنگ روغنی مورد استفاده قرار میگیرد.

این روغن دارای طعمی قوی و تلخ است و سابقه طولانی در تولید دارو دارد و به عنوان داروی ضد درد موضعی برای درمان اختلالات روماتیسمی و درمان درد ماهیچه ها مورد استفاده قرار می گیرد.

آدامس های مشتق شده از این ماده برای رفع درد دندان کاربرد دارند و در ترکیب شربت های ضد سرفه، مواد آرایشی و صابون ها نیز مورد استفاده قرار می گیرد.

این ماده در گذشته برای آب بندی کشتی ها و قایق ها مورد استفاده قرار می گرفت و یک ماده عالی برای حفظ چوب بود.

کاربرد اصلی این ترکیب در صنایع به عنوان حلال و منبعی برای سنتز آلی است. به عنوان یک حلال، از تربانتین برای رقیق کردن رنگهای روغنی، تولید جلاء و ماده اولیه برای صنایع تولید مواد شیمیایی استفاده می شود. البته استفاده صنعتی آن به عنوان یک حلال در کشورهای صنعتی تا حد زیادی با جایگزین های ارزان قیمت که از نفت خام تقطیر شده بدست می آید، جایگزین شده است.

از این روغن به عنوان یک منبع خام در سنتز ترکیبات شیمیایی معطر استفاده می شود. کامفور، لینالول، آلفا ترپینول و ژرانیول که به صورت تجاری مورد استفاده قرار می گیرد، معمولا از آلفا- پینن و بتا -پینن تولید می شوند که دو ماده اصلی شیمیایی تربانتین هستند.

قیمت تربانتین
تربانتین یک ماده روغنی معطر و شفاف با بوی گرم است که به دارای کاربردهای فراوانی در صنایع مختلف است و همچنین دارای فواید سلامتی نیز می باشد. به همین با خلوص متفاوت تولید و به بازار عرضه می شود و با توجه به نوسانات بازار قیمت گذاری می شود.

این روغن معطر اغلب برای رقیق کردن رنگ در نقاشی و همچنین به عنوان حلال برای انواع رنگ ها و جلال دهنده ها استفاده می شود. علاوه بر این برای ساخت ترکیباتی مانند کافور و گرانیول نیز از این روغن استفاده می شود. همانطور که گفته شد تربانتین به عنوان یک روغن گرم دارای خواص درمانی است و از آن برای تسکین دردهای عضلانی مانند بهبود درد سیاتیک و برطرف کردن سنگ صفرا استفاده می شود.

تربانتین در نقاشی چیست
تربانتین به عنوان یک ماده روغنی برای رقیق کردن رنگ های مخصوص نقاشی که اغلب محلول در روغن هستند، استفاده می شود. این ماده که از تقطیر قطعات خرد شده چوب درخت های کاج تهیه می شود علاوه بر رقیق کننده به عنوان حلال رنگ و جلال دهنده نیز قابل استفاده است.

اما مهمترین دلایلی که این روغن در نقاشی استفاده می شود این است که افرادی که از این روغن در نقاشی های خود استفاده می کنند با گذشت زمان آثار هنری آنها به رنگ زرد گرایش پیدا نمی کند و همچنین استفاده از تربانتین باعث می شود که ترکیب رنگ‌ ها ساده ‌تر شده و استفاده از آن‌ ها روی بوم نقاشی نیز بهتر خواهد شد.

قطره تربانتین
قطره تربانتین به عنوان یک رزین گیاهی و روغنی از درختان کاج تهیه شده و کاربردهای گسترده ای در صنعت دارد. علاوه بر این دارای خواص سلامتی فراوانی است و در طب سنتی برای درمان بسیاری از بیماری ها توصیه می شود. این روغن دارای طبع سرد و خشک بوده و توسط کارشناسان طب سنتی به عنوان یک داروی تسکین دهنده دردهای سیاتیک توصیه می شود.

همچنین می توان از این روغن گیاهی برای دفع سنگ های صفراوی و رفع مشکلات مزمن مثانه و مجرای ادراری نیز استفاده کرد. البته استفاده از تربانتین در صورتی که بدون آگاهی انجام شود، می تواند خطرات سلامتی به دنبال داشته باشد و مشکلاتی مانند ورم کلیه و نارسایی کلیه را ایجاد کند. بنابراین قبل از استفاده از این قطره گیاهی با پزشک و یا کارشناس طب سنتی مشورت کنید.

تربانتین چیست
تربانتین به عنوان یک صمغ مایع و بی رنگ از برخی از درخت های کاج و به وسیله روش تقطیر تهیه می شود. این ماده به دلیل داشتن بوی قوی گیاهی به عنوان یک ماده خوشبو کننده به صابون ها و عطرها و خوشبو کننده ها اضافه می شود. علاوه بر این به دلیل داشتن خاصیت رقیق کننده و حلال بودن به عنوان حلال صنعتی و رنگ های محلول در روغن نیز استفاده می شود. این روغن همچنین به صورت موضعی برای تسکین درد و به صورت خوراکی و افزودنی به عنوان طعم دهنده برای انواع خاصی از غذاها و نوشیدنی ها کاربرد دارد. اما بهتر است که قبل از شروع مصرف از آزمایش پچ پوستی استفاده کنید تا نحوه واکنش محدوده کوچکی از پوست نسبت به این روغن گیاهی بررسی شود.

قرص تربانتین
تربانتین یک روغن گیاهی است که طعمی قوی و تلخ دارد و صدها سال است که به عنوان یک حلال و روغن در صنعت استفاده می شود. البته علاوه بر استفاده های صنعتی این روغن اغلب برای تولید دارو نیز در صنعت داروسازی کاربرد دارد. این روغن گیاهی به عنوان یک داروی تسکین دهنده و درمانی برای مشکلات روماتیسمی و دردهای عضلانی به کار برده می شود. همچنین قرص های تهیه شده از این روغن نیز در داروخانه ها و عطاری ها موجود است و برای تسکین درد دندان و عفونت های لثه استفاده می شود. علاوه بر این از تربانین در تولید محصولات آرایشی- بهداشتی و به عنوان یک ماده افزودنی معطر در خوشبوکننده ها و صابون ها استفاده می شود.

خرید تربانتین
تربانتین به عنوان یک روغن گیاهی زرد رنگ که از گونه های مختلف درخت کاج تهیه می شود در بازار موجود است. اغلب در بسته بندی کوچک برای استفاده به عنوان حلال رنگ های روغنی در نقاشی خریداری می شود. این روغن به دلیل اینکه ساختار آن حاوی هیدروکربن های حلقه ای است به عنوان یک محلول شیمیایی شناخته می شود.

این مایع روغنی اغلب برای تمیز کردن برس ها و قلم های رنگ آمیزی در هنگام نقاشی رنگ و روغن استفاده می شود. همچنین به عنوان ماده رقیق کننده برای رنگ های روغنی نقاشی نیز استفاده می شود. علاوه بر این به عنوان ماده افزودنی در ترکیب و ساخت داروها و به عنوان یک ماده اولیه در ساخت رزین ها نیز کاربرد دارد. تربانتین قابل اشتعال است بنابراین باید دور از حرارت نگه داری شود.

روغن معطر تربانتین
تربانتین به عنوان یک رزین گیاهی که از چوب درختان کاج تهیه می شود بوی معطر و گرمی دارد که به دلیل داشتن این خاصیت به عنوان یک ماده افزودنی معطر برای ساخت محصولات آرایشی و بهداشتی مورد استفاده قرار می گیرد. این روغن همچنین به دلیل اینکه قیمت مناسبی دارد برای ساخت مواد شیمیایی و به عنوان یک نمونه ارزان قیمت برای جایگزینی نفت خام تقطیری استفاده می شود. این ماده به عنوان ماده اولیه برای تولید مواد پرکاربردی مانند لینالول و ژرانیول به کار برده می شود. علاوه بر این در صنعت دارو این روغن به عنوان یک داروی خلط آور در شربت های سرفه و همچنین درمان مشکلات مثانه و مجاری ادراری استفاده می شود.

عوارض و خطرات تربانتین
لطفا هنگام مصرف این روغن احتیاط کرده و قبل از مصرف با پزشک مشورت کنید تا برای شما عوارضی نداشته باشد.

حلال تربانتبن به عنوان یک حلال ارگانیک، بخار آن باعث تحریک پوست و چشم ها می شود. این ماده شیمیایی هنگام استنشاق باعث آسیب به ریه ها، دستگاه تنفسی و همچنین سیستم عصبی مرکزی می شود و در صورت بلع به سیستم کلیوی آسیب خواهد زد.

بلع این ماده باعث احساس سوزش، درد شکم، تهوع، استفراغ، گیجی، تشنج، اسهال و بی هوشی می شود. از آنجاییکه تربانتین می تواند باعث ایجاد اسپاسم در مجاری هوایی به ویژه در افراد مبتلا به آسم و سرفه شدید شود، در صورت استنشاق می تواند منجر به وخیم تر شدن مشکلات تنفس در افراد مبتلا به این بیماری ها شود.

این روغن را به مقدار زیاد روی زخم های باز استفاده نکرده و به مقدار زیاد نخورید. برای استفاده درمانی از این ماده می توانید آنرا به دستگاه مرطوب کننده یا بخور اضافه کنید تا احتقان ریه ها را برطرف کند.

پس از استعمال این روغن بر روی بدن از بانداژ استفاده کرده و از آن برای براق کردن لباس ها یا مبلمان استفاده نکنید. از آنجاییکه این روغن قابل اشتعال است حتما دست های خودتان را پس از مصرف بشوئید.

برای استفاده درمانی از این روغن می توانید آنرا با عصاره های خوشبو مخلوط کنید تا بوی آزار دهنده آن کمتر شود.

در سطح ppm 8000 (4448 میلی گرم در متر مکعب)، تربانتین صنعتی برای سلامتی خطرناک است و هنگام کار کردن با آن باید از تهویه محل اطمینان حاصل کنید.

بوتیل گلایکول یا بوتیل گلیکول

بوتیل گلایکول یا بوتیل گلیکول (Butyl glycol) یک مایع روغنی شفاف و بی رنگ با نقطه جوش بالا ، فراریت پایین و بوی میوه ای ملایم است. بوتیل گلایکول مانند سایر اترهای گلایکول ، طبیعت دوگانه دارد ، که به علت وجود یک گروه اتری و یک گروه الکلی در یک مولکول است.

بوتیل گلایکول یا بوتیل گلیکول چیست ؟
بوتیل گلیکول با فرمول شیمیایی C6H14O2 در آب و طیف وسیعی از حلال های ارگانیک کاملا قابل انحلال است و همین مسئله آنرا تبدیل به یک حلال همه کاره با ویژگی‌های عملکردی عالی در بسیاری از برنامه های کاربردی کرده است.

بوتیل گلایکول همچنین به نام های BG ، ۲-بوتوکسی اتانول، گلایکول مونو بوتیل اتر و اتیلن گلایول مونو بوتیل اتر شناخته می شود و در فرآوری مواد غذایی به عنوان یک کمک پردازش گر، ضد عفونی کننده و حلال استفاده می شود.

این حلال آلی با واکنش اتیلن اکسید و بوتانول نرمال (n-butanol) با استفاده از یک کاتالیزور تولید می شود. اگر نسبت اتیلن اکسید به n- بوتانول بیش از یک باشد ، مونو اترهای دی و تری اتیلن گلیکول نیز تولید می شوند.

بوتیل گلایکول مایعی خنثی و جاذب رطوبت است که به خانواده اترهای گلایکول تعلق دارد. این ماده در بسیاری از واکنش‌های شیمیایی می تواند به عنوان استارتر یا حلال استفاده شود. به عنوان مثال ، این ماده به عنوان یک حلال برای رنگ‌های مبتنی بر آب استفاده می شود. همچنین به عنوان حلال در صنعت تولید جوهر ، پوشش و رقیق کننده لاک نیز استفاده می شود.

افزایش کاربرد پوشش های مبتنی بر آب که از اسیدهای گلایکول به عنوان حلال استفاده می کنند ، تقاضای بازار برای تولید این حلال آلی را افزایش داده است. با این حال ، افزایش نگرانی در مورد سمیت بوتیل گلیکول ممکن است رشد بازار را به چالش بکشد.

کاربردهای بوتیل گلایکول
کاربرد اصلی بوتیل گلیکول به عنوان حلال در رنگها و پوشش های سطحی است و پس از آن محصولات پاک کننده و جوهرها مورد استفاده قرار می گیرد. سایر محصولات حاوی این ماده شیمیایی شامل رزین های آکریلیک ، مواد آزاد کننده آسفالت ، فوم های آتش نشانی و روکش های محافظ چرمی است.

بوتیل گلایکول ماده اولیه پاک کننده های مختلفی از جمله صابون های مایع ، مواد آرایشی ، محلول های پاک کننده خشک ، لاک ها ، علف کش ها و رنگ های لاتکس است. همچنین به نظر می رسد که این ماده برای کشتن بیشتر حشرات و عنکبوت ها بسیار عالی عمل می کند.

بوتیل گلایکول به عنوان ماده اولیه برای تولید بوتیل گلیکول استات مورد استفاده قرار می گیرد که خود یک حلال فوق العاده است. همچنین از آن به عنوان ماده اولیه برای تولید پلاستیک ساز با واکنش انیدرید فتالیک استفاده می شود.

بوتیل گلیکول در صنایع غذایی به عنوان یک ضدعفونی کننده برای تمیز کردن محصولات استفاده می شود و در برخی از پاک کننده های سطحی صنعتی و تجاری نیز مورد استفاده قرار می گیرد. بوتیل گلایکول به دلیل خاصیت سورفاکتانتی در صنعت نفت نیز مورد استفاده قرار می گیرد.

عوارض و خطرات بوتیل گلیکول
بوتیل گلایکول یک تحریک کننده سیستم تنفسی شناخته شده است و می تواند بسیار سمی باشد. اما مطالعات حیوانی آن را جهش زا نمی دانند و هیچ مطالعه ای نشان نداده است که این ماده برای انسان سرطان زا است.

این ماده شیمیایی معمولا طی چند روز در حضور هوا و در واکنش با رادیکال های اکسیژن تجزیه می شود. این ماده به عنوان یک آلاینده مهم زیست محیطی در نظر گرفته نمی شود و تجمع زیستی نیز ندارد. مهمترین روش دفع بوتیل گلایکول سوزاندن است.

بوتیل گلیکول معمولاً از طریق جذب پوستی ، استنشاق یا مصرف خوراکی مواد شیمیایی وارد بدن انسان می شود. حد مجاز برای تماس کارگران با این ماده PPm 20 است که بسیار بالاتر از آستانه تشخیص بو در محدوده ۰.۴ ppm است.

تمام افرادی که با این ماده شیمیایی سروکار دارند باید هنگام کار حتماً از دستکش و لباس کار مخصوص استفاده کنند. استنشاق بخارات این ماده موجب تحریک دستگاه تنفسی می شود بنابراین افراد هنگام کارکردن با این ماده حتماً از ماسک استفاده کنند.

ظروف حاوی بوتیل گلایکول باید به دور از منابع تولید حرارت و گرما و تابش نور خورشید در انبارهای خشک و خنک و با تهویه مناسب نگهداری شوند.

ادتا ۲ و ۴ سدیم
EDTA

ادتا (EDTA) یا اتیلن دی آمین تترا استیک اسید یک ماده بسیار پرکاربرد در صنایع مختلف است و بیشتر به عنوان شلاته کننده مورد استفاده قرار می گیرد. ادتا به صورت ۲ و ۴ سدیم موجود است.

ادتا یک ماده شیمیایی است که اولین بار در سال ۱۹۳۵ توسط فردیناند مانز شناخته شد و در حال حاضر برای مقاصد صنعتی و پزشکی مورد استفاده قرار می گیرد. این ترکیب یک آمینوپلی کربوکسیلیک اسید جامد ، بی رنگ و محلول در آب است. ادتا باز کنژوگه اتیلن دی آمین تترااستات است که کاربرد پذیری آن به دلیل نقشی است که به عنوان لیگاند و شلاتور برای جداسازی یونهای Ca2 + و Fe3 + بازی می کند.

پس از اتصال EDTA به یک مجموعه فلزی ، یون های فلزی در محلول باقی می مانند اما واکنش پذیری کمتری دارند. این ترکیب به صورت چندین نمک تولید می شود که مهمترین آنها ادتا دی سدیم ، دی سدیم کلسیم و تترا سدیم هستند. ادتا دی سدیم یک عامل شلاتور است که قادر به حذف فلزات سنگینی مانند سرب یا جیوه از خون است.
نکته:
این ترکیب برای پایین آمدن سطح کلسیم خون و همچنین کنترل اختلالات ریتم قلبی ناشی از داروهای قلب به نام دیجیتالیس (دیگوکسین ، لانوکسین) استفاده می شود.

در صنعت نساجی EDTA مانع از تاثیر ناخالصی ها بر محصولات رنگ شده می شود. در صنعت خمیر کاغذ و کاغذسازی این ترکیب مانع از توانایی یونهای فلزی خصوصا Mn2 + از کاتالیز کردن نامتناسب پراکسید هیدروژن می شود که در سفید کننده بدون کلر استفاده می شود.

به روش مشابه ، EDTA به عنوان ماده نگهدارنده یا تثبیت کننده برای جلوگیری از تجزیه اکسیداتیو کاتالیزوری که توسط یون های فلزی کاتالیز می شود ، به بعضی از مواد غذایی اضافه می شود.

در نوشابه های حاوی اسید اسکوربیک و بنزوات سدیم ، EDTA تشکیل بنزن (یک سرطان زا) را کاهش می دهد.

ادتا ۲ سدیم


ادتا ۲ سدیم (اتیلن دی آمین تترااستیک اسید دی سدیم) یک ماده شلات ساز است که برای جداسازی و کاهش واکنش یون های فلزی که ممکن است در بسیاری از محصولات صنعتی و مراقبت شخصی وجود داشته باشند ، مورد استفاده قرار می گیرد.

از EDTA 2Na در پاک کننده ها ، مواد شوینده ، کودها ، محلول های ساخت فیلم رنگی ، پاک کننده ها و اصلاح کننده pH استفاده می شود. این ترکیب همچنین در واکنش ردوکس برای پلیمریزاسیون لاستیک بوتیل بنزن به عنوان بخشی از فعال کننده جهت کنترل سرعت پلیمریزاسیون استفاده می شود.

این ترکیب در لوازم آرایشی برای افزایش اثربخشی و بهبود پایداری صابون های جامد و شوینده های حمام استفاده می شود. کرم ها ، روغن ها ، محصولات مراقبت از مو و بسیاری از فرمول های مراقبت شخصی برای اهداف مختلف از این ترکیب استفاده می کنند. متاسفانه این ترکیب به سختی دچار تجزیه زیستی می شود و رهاسازی آن در آب خطرناک است.


ادتا ۴ سدیم


ادتا ۴ سدیم (اتیلن دی آمین تترااستیک اسید چهار سدیم) یک ماده محلول در آب است که به عنوان شلاتور مورد استفاده قرار می گیرد و با اتصال به یون های معدنی خاص آنها را غیرفعال می کند.

این ماده شیمیایی از این طریق می تواند از خراب شدن محصولات آرایشی و بهداشتی جلوگیری کند ، زیرا رشد قارچ و سایر میکروارگانیسم ها را متوقف می کند.

Na4 EDTA همچنین به حفظ شفافیت ، محافظت از ترکیبات رایحه بخش و جلوگیری از خراب شدن محصولات کمک می کند. یکی از اصلی ترین کاربردهای این ترکیب کمک به محصولات مراقبت شخصی برای بهتر عمل کردن در آب سخت است.

جالب است بدانید:
ادتا ۴ سدیم در مرطوب کننده ها ، محصولات مراقبت از پوست و پاک کننده ها ، صابون های حمام ، شامپوها و نرم کننده ها ، رنگ مو ، اکسیدان و بسیاری از محصولات بکار می رود. این ترکیب همچنین در غذاهای بسته بندی شده ، ویتامین ها و غذای کودک مورد استفاده قرار می گیرد.

گفته می شود کاربرد این ترکیب در مواد آرایشی و محصولات مراقبت شخصی بی خطر است زیرا این ماده به خوبی جذب پوست نمی شود. اما مواردی در رابطه با حساسیت زایی آن در برخی افراد گزارش شده است. این ماده یک تحریک کننده قوی برای چشم است و تخریب آهسته آن می تواند برای محیط زیست خطرناک باشد.

عوارض و خطرات ادتا ۲ و ۴ سدیم


تماس EDTA با پوست و چشم ها باعث تحریک شده و فورا باید محل را با آب فراوان به مدت ۱۵ دقیقه شستشو دهید.

این ترکیب باید در جای خنک و با تهویه مناسب و دور از نور مستقیم نورخورشید انبار و ذخیره سازی شود زیرا در صورت شعله ور شدن گازهای سمی و تحریک کننده تنفس آزاد خواهد کرد.

کلروفرم

کلروفرم یک ماده شیمیایی است که در طبیعت یافت شده و به صورت مصنوعی نیز تولید می شود. بزرگترین دلیل اینکه همه کلروفرم را می شناسند این است که برای بیهوشی در طول تاریخ از استفاده شده است. اگرچه امروزه کلروفرم برای این منظور استفاده نمی شود اما همچنان جایگاه خود را در حافظه ما حفظ کرده است.

کلروفرم که با نام های تری کلرومتان و متیل تری کلراید نیز شناخته می شود، یک ترکیب شیمیایی با فرمول CHCl3 است.این ترکیب در دمای اتاق، یک مایع بی رنگ و فرار است اما قابل اشتعال نیست.

این ترکیب شیمیایی یک حلال بسیار موثر برای ترکیبات آلی مختلف مورد استفاده در تحقیقات علمی و فرآیندهای صنعتی است.

کلروفرم یک ترکیب آلی طبیعی است که در هوا و آب های ساحلی، دریاچه ها و آبهای زیرزمینی یافت می شود. با این حال بیشتر تری کلرومتان موجود در محیط توسط انسانها تولید می شود. سطوح بالاتر این ماده شیمیایی در مناطق صنعتی و هوای بالای استخرهای شنا وجود دارد که آب آنها با کلر ضدعفونی می شود.

کلروفرم مایعی است با بوی شیرین، شبیه به اتر و از نظر طعم ۴۰ بار شیرین تر از شکر است. برخی افراد بوی آن را با مواد ضدعفونی کننده مقایسه می کنند، مشابه بویی که در بیمارستان ها و مراکز درمانی استشمام می شود. شیمیدانان بوی کلروفرم به طور مبهمی شبیه بوی استون می دانند.

این ترکیب به عنوان حلال استخراج چربی، روغن، گریس، لاستیک، موم، رزین، لاک، تولید ابریشم مصنوعی، صمغ و چسب استفاده می شود. به عنوان حلال صنعتی در استخراج و تصفیه برخی آنتی بیوتیک ها، آلکالوئیدها، ویتامین ها و طعم دهنده ها استفاده می شود.

از این ماده به عنوان حلال در شیمی آلی، عکاسی و ساخت رنگ، دارو و آفت کش ها نیز استفاده می شود. کاربردهای دیگر آن از بین بردن لکه ها در خشک شویی، به عنوان یک ماده دودزا و در کپسول آتش نشانی برای کاهش دمای انجماد تتراکلرید کربن است.

کلروفرم فرموله شده با سایر مواد برای کنترل کرم حلقوی در حیوانات استفاده می شود. این ترکیب به طور پیوسته با حلال های کمتر سمی جایگزین می شود و ممکن است دیگر در برخی از این کاربردها استفاده نشود. استفاده از آن به عنوان یک داروی بیهوشی استنشاقی در حین عمل جراحی نیز تا حد زیادی متوقف شده است.

تاریخچه کشف کلروفرم
یک داروساز آلمانی به نام مولدنهاور اولین فردی است که کلروفرم را در سال ۱۸۳۰ سنتز کرد. هرچند او به اشتباه این ترکیب را به عنوان اتر کلریک شناسایی کرد. روش سنتز او شامل مخلوط کردن آهک کلردار یا هیپوکلریت کلسیم با اتانول بود.

پس از آزمایش هایی که توسط یوستوس فون لیبیگ و اوژن سوبایران انجام شد این ماده شیمیایی در سال ۱۸۳۴ شناسایی شد. ژان باپتیست دوما، شیمیدان فرانسوی فرمول تجربی آن را کشف کرد و این ترکیب را کلروفرم نامید.

اثر این ترکیب جدید به عنوان یک داروی بیهوشی قوی در سال ۱۸۴۲ توسط رابرت مورتیمر گلاور نشان داده شد که با آزمایش بر روی حیوانات آزمایشگاهی آن را اثبات کرد.

جیمز وسیمپسون اولین فردی بود که در سال ۱۸۴۷از آن بر روی انسان در حین عمل جراحی استفاده کرد و باعث شد بعدها به عنوان برترین داروی بیهوشی جهان تبدیل شود.

فرمول و ساختار شیمیایی کلروفرم
کلروفرم یک ترکیب آلی نسبتا ساده با فرمول CHCl3است که از یک اتم کربن مرکزی با سه اتم کلر و یک اتم هیدروژن تشکیل شده است. در مولکول کلروفرم نیروهای دافعه بین اتمهای هیدروژن و کلر ساختار این مولکول را به یک چهار ضلعی کامل تبدیل می کند. این نیروها اتم های اطراف را تا حد ممکن از یکدیگر دور می کنند و منجر به تقارن هندسی مولکول و زوایای خاص می شوند.

پیوند درون مولکولی کووالانسی این مولکول را کمی قطبی می کند. این همان چیزی است که باعث می شود کلروفرم در آب حل شود. ساختار یک مولکول نحوه واکنش آن با سایر مواد شیمیایی و همچنین نحوه تعامل آن با عملکردهای بیولوژیکی مانند انتقال دهنده های عصبی را تعیین می کند.

ترکیبات آلی دارای دو یا بیش از دو اتم هالوژن به طور کلی ترکیبات پلی هالوژنه نامیده می شوند. واکنش پذیری بالای ترکیبات پلی هالوژنه آنها را به دسته ای بسیار مهم از مواد شیمیایی تبدیل می کند.

کلروفرم نیز متعلق به این خانواده از ترکیبات است. اگرچه مشخص شده است که این ترکیبات تاثیرات نامطلوبی بر محیط زیست و بدن انسان دارند اما صنایع به دلیل کاربرد زیاد و طیف وسیعی از کاربردها همچنان از این ترکیبات استفاده می کنند.

خواص شیمیایی و فیزیکی کلروفرم
شکل و حالت فیزیکی: مایع بی رنگ

وزن مولکولی: ۱۱۹.۳۸ گرم در مول

نقطه ذوب: ۶۳.۴۱ – درجه سانتی گراد (۸۲.۱۴- درجه فارنهایت)

نقطه جوش: ۶۱.۱۷ درجه سانتی گراد (۱۴۲.۱ درجه فارنهایت)

انحلال پذیری: کمی محلول در آب، محلول در الکل اتیل، اتر، استون، بنزن و سایر حلال های آلی

نقطه اشتعال: ۶۰/۵-۶۱/۵ درجه سانتی گراد

دمای نگهداری: ۲-۸ درجه سانتی گراد

کاربرد کلروفرم چیست
تری کلرومتان به عنوان حلال ید، آلکالوئیدها چربی ها و برخی مواد دیگر استفاده می شود. کلروفرم عمدتا برای تولید مبرد فرئون R-22 استفاده می شود. استفاده از R-22 به عنوان مبرد در کشورهای توسعه یافته به دلیل گرم شدن کره زمین حذف شده است، اما به دلیل در دسترس بودن و تولید آسان همچنان در کشورهای در حال توسعه تقاضای زیادی دارد.

از زمانی که اثرات این ترکیب کشف شده است به عنوان یک ماده بیهوشی برجسته در جراحی های پزشکی مورد استفاده قرار می گیرد. حتی جنایتکاران از این ترکیب برای قربانی کردن افراد به دلیل اثرات بیهوشی استفاده می کنند.

گزارش شده است که تنفس هوای حاوی ۹۰۰ ppm کلروفرم می تواند باعث سرگیجه، سردرد و خستگی شود. هنگامی که ماهیت سمی این ترکیب و اثرات مضر آن بر کبد، کلیه ها و سیستم عصبی مرکزی کشف شد، استفاده از آن به عنوان ماده بیهوشی با سایر محصولات ایمن جایگزین شد.

ماهیت سمی این ترکیب به فسژن نسبت داده می شود. اکسیداسیون کلروفرم در حضور نور باعث ایجاد گاز بسیار سمی می شود که فسژن نامیده می شود. به همین دلیل کلروفرم در بطری های تیره رنگ و با دهانه تنگ که کاملا پر شده اند ذخیره می شود به طوری که هیچ گونه تماسی با هوا نداشته باشد.

کلروفرم دندانپزشکی چیست
کلروفرم دندانپزشکی یکی از ترکیباتی است که برای بی حسی موضعی جهت درمان ریشه دندان و عصب کشی مورد استفاده قرار می گیرد.

ساخت کلروفرم
از نظر صنعتی این ترکیب با گرم کردن مخلوطی از کلر و متان تولید می شود. در دمای ۴۰۰-۵۰۰ درجه سانتی گراد هالوژناسیون توسط واکنش زنجیری رادیکال آزاد رخ می دهد و متان یا کلرومتان را به ترکیبات کلردار تبدیل می کند.

CH۴ + Cl۲ → CH۳Cl + HCl

CH۳Cl + Cl۲ → CH۲Cl۲ + HCl

CH۲Cl۲ + Cl۲ → CHCl۳ + HCl

وقتی کلروفرم تحت کلر بیشتری قرار می گیرد طی واکنش زیر به تتراکلرید کربن تبدیل می شود.

CHCl ۳ + Cl ۲ → CCl ۴ + HCl

خروجی این فرایند مخلوطی از چهار ترکیب کلرومتان، دی کلرومتان، کلروفرم (تری کلرومتان) و تتراکلرید کربن است که با تقطیر از یکدیگر جدا می شوند .

اولین فرآیند صنعتی تولید این ماده شیمیایی واکنش استون (یا اتانول) با هیپوکلریت سدیم یا هیپوکلریت کلسیم بود که به واکنش هالوفرم معروف است. کلروفرم را می توان از نمک های استات همراه (یا نمک های فرمت شده در صورت شروع اتانول) با تقطیر حذف کرد.

این واکنش هنوز برای تولید بروموفرم و یدوفورم استفاده می شود. فرآیند هالوفورم برای تولید کلروفرم معمولی منسوخ شده است. با این حال برای تولید مواد دوتایی شده در صنعت استفاده می شود.

دوتروکلروفرم با واکنش دوتروکسید سدیم با کلرید هیدرات تهیه می شود. مقداری از هیدروژن آلدهید در محصول باقی می ماند و نمونه هایی با خلوص ایزوتوپی بالاتر از تری کلرواستوفنون به عنوان ماده اولیه بدست می آید.

سنتز سهوی کلروفرم
واکنش های شبه هالوفرم حتی در محیط های داخلی نیز می توانند ناخواسته رخ دهند. به عنوان مثال از ترکیب محلول هیپوکلریت سدیم (سفید کننده) و متیل اتیل کتون (پاک کننده لاک ناخن) کلروفرم تولید می شود. مخلوطی از کلر استخر و استون نیز همینطور است.
طریقه استفاده از کلروفرم
مدت ها قبل از استفاده از این ترکیب در کاربردهای صنعتی از آن به عنوان یک داروی بیهوشی قوی در عمل جراحی استفاده می شد. این ترکیب هنگام استنشاق یا بلع اثرات ضد اضطراب، سرخوشی و آرام بخشی دارد.

با این حال پس از مشخص شدن اثرات سمی آن بر بدن استفاده از تری کلرومتان به عنوان ماده بیهوشی منسوخ شد. جدیدترین خطرات سلامتی ناشی از این ترکیب شامل آسیب کلیه، کبد و اعصاب است.

وقتی صحبت از صنایع می شود تری کلرومتان هنوز یک ترکیب پرکاربرد با دو کاربرد اصلی است. یکی از رایج ترین کاربردهای صنعتی این ترکیب شیمیایی استفاده به عنوان حلال در تولید سموم دفع آفات است. این ترکیب برای استخراج آلکالوئیدها (مانند مورفین) با اهمیت دارویی از مواد گیاهی (مانند خشخاش) مفید است.

تری کلرومتان یک معرف خوب است زیرا منبع دی کلروکربن است. هیدروکسید سدیم با کلروفرم و با کمک کاتالیزور برای تولید دی کلرو کربن استفاده می شود. به عنوان معرف به تولید بسیاری از مواد شیمیایی پیش ساز نیز کمک می کند.

این ترکیب شیمیایی همچنین به صورت صنعتی در مقیاس بزرگ به عنوان پیش ساز پلی تترااورواتیلن (PTFE) استفاده می شود که کاربردهای مختلفی دارد. از ترکیب اخیر به عنوان پوشش و روکش لوله ها و تجهیزات ضد خوردگی استفاده می شود. این ترکیب شیمیایی همچنین به عنوان پیش ساز انواع مختلف مبرد استفاده می شود که در سیستم های تهویه مطبوع بسیار حائز اهمیت هستند.

عوارض و خطرات قرار گرفتن در معرض کلروفرم
همانطور که از استفاده از آن به عنوان ماده بیهوشی انتظار می رود، استنشاق بخار کلروفرم فعالیت سیستم عصبی مرکزی را سرکوب می کند. تنفس حدود ۹۰۰ قسمت کلروفرم در میلیون قسمت هوا (۹۰۰ قسمت در میلیون) به مدت کوتاه می تواند باعث سرگیجه ، خستگی و سردرد شود.

قرار گرفتن در معرض کلروفرم مزمن ممکن است به کبد (جایی که کلروفرم به فسژن متابولیزه می شود) و کلیه ها آسیب برساند و برخی از افراد در صورت تماس پوستی با این ماده شیمیایی دچار زخم می شوند. تقریبا ۱۰ درصد از مردم نسبت به این ماده واکنش آلرژیک نشان می دهند که هنگام قرار گرفتن در معرض، تب حدود ۴۰ درجه سانتی گراد (۱۰۴ درجه فارنهایت) ایجاد می کند.

مطالعات حیوانی نشان داده است که سقط جنین در موش هایی رخ می دهد که در طول بارداری هوای حاوی ۳۰ تا ۳۰۰ پی پی ام کلروفرم را تنفس کرده اند و همچنین در موش هایی که در دوران بارداری کلروفرم مصرف کرده اند.

فرزندان موش ها و موش هایی که در دوران بارداری کلروفرم تنفس می کردند بیشتر دارای نقایص مادرزادی هستند و اسپرم های غیرطبیعی در موش های نری که برای چند روز هوای حاوی ۴۰۰ ppm کلروفرم را تنفس کرده اند، مشاهده شده است. تاثیر کلروفرم بر تولید مثل در انسان ناشناخته است.

کلروفرم زمانی در خمیردندان ها، شربت های سرفه، پمادها و سایر داروها استفاده می شد اما از سال ۱۹۷۶ در ایالات متحده در محصولات مصرفی ممنوع شد.

یازدهمین گزارش NTP در مورد مواد سرطان زا نشان می دهد که به طور معقول پیش بینی می شود که این ماده برای انسان سرطان زا است و با کارسینوم کبدی همراه است. احتیاط در حین کار به منظور به حداقل رساندن مواجهه غیر ضروری، معقول است. جایگزین های ایمن تر، مانند دی کلرومتان منجر به کاهش قابل توجهی در استفاده از آن به عنوان حلال شده است.

مضرات کلروفرم برای سلامتی
تاثیر این ترکیب شیمیایی بر سلامتی بستگی به دوز مصرفی آن دارد. در دوزهای کوچک می تواند باعث بی حالی شما شود اما با افزایش دوز باعث می شود به سرعت هوشیاری خود را از دست داده و هیچگونه درد یا حسی را احساس نکنید. در دوزهای بالاتر می تواند منجر به مشکلات تنفسی، شل شدن کامل عضلات و فلج عضلات قفسه سینه شود که اغلب می تواند کشنده باشد.

اثرات کلروفرم بر بدن انسان تا حد زیادی به دوز و روش تجویز آن بستگی دارد. به گفته وزارت بهداشت ویسکانسین بلافاصله یا مدت کوتاهی پس از قرار گرفتن در معرض سطح ppm ۱۰۰ از این ماده شیمیایی فرد ممکن است احساس خستگی، سرگیجه و سردرد داشته باشد.

تری کلرومتان به دلیل خاصیت بی حس کننده آن شناخته شده است. اگر در دوزهای کوچک مصرف شود، می تواند فرد را بی حس یا بیهوش کند در حالی که در غلظت های بالا می تواند کشنده باشد.

شواهدی وجود دارد که نشان می دهد این ترکیب علاوه بر کبد و کلیه ها مستقیما بر سیستم اعصاب مرکزی تاثیر می گذارد و در دوزهای بالا می تواند باعث مشکلات تنفسی و کما شود.

اگرچه بسیاری از ما آن را به عنوان ترکیب بیهوش کننده می شناسیم اما تاثیرات آن بر بدن انسان بسیار پیچیده تر است و اگر با دقت کنترل نشود، می تواند کشنده باشد.

نحوه شناسایی و تشخیص کلروفرم
ویژگیهای فیزیکی
اولین راهی که می توانید این ترکیب شیمیایی را تشخیص دهید، ویژگی های فیزیکی آن مانند بوی قوی، نقطه انجماد و غیره است اما این روش چندان دقیق نیست زیرا ممکن است از نظر فیزیکی شبیه سایر مواد شیمیایی باشد. به عنوان مثال بوی آن بسیار شبیه اتر است که یکی دیگر از مواد شیمیایی بی رنگ و فرار است.

تجزیه شیمیایی
دقیق ترین راه شناسایی کلروفرم از طریق تجزیه شیمیایی است. این ترکیب را می توان با استفاده از کیت های آزمایش شیمیایی در آزمایشگاه یا با گرفتن نمونه شناسایی کرد. این روش به ویژه در تشخیص وجود تری کلرومتان در محیط که برای مطالعات اکولوژیکی و حفاظت از حیات وحش مهم است، بسیار موفقیت آمیز است. به عنوان یک ماده سمی که کاربردهای جنایی زیادی دارد آزمایشات سم شناسی آن نیز برای پزشکی قانونی بسیار مهم است.

سرنوشت کلروفرم در محیط زیست
کلروفرم هم به صورت طبیعی و هم به صورت صنعتی تولید می شود. در حقیقت حدود ۶۶۰۰۰۰ تن از این ماده هر سال تولید می شود که ۹۰ درصد آن از منابع طبیعی است. برخی از این منابع طبیعی شامل چندین گونه جلبک دریایی، قارچ ها و فرآیندهای طبیعی غیر زنده در خاک است.

این ترکیب به راحتی تبخیر می شود و در حالت گازی به سایر ترکیبات تجزیه می شود. ترکیبات تولید شده در اثر تجزیه کلروفرم عبارتند از:

فسژن
دی کلرومتان
فرمیل کلرید
مونوکسید کربن
دی اکسید کربن
کلرید هیدروژن
میزان تخریب این ترکیب شیمیایی بسته به محل پراکندگی آن متفاوت است. در هوا عمر آن بین ۵۵ تا ۶۲۰ روز است. از طرف دیگر تجزیه بیولوژیکی آن در آب، بسته به عمق آب و شرایط هوازی یا بی هوازی از ۱.۵ روز تا بیش از ۱۰۰۰ سال می تواند متفاوت باشد. با این حال، خوشبختانه تری کلرومتان تجمع پذیر نیست و همین امر تاثیر آن بر محیط زیست را به حداقل می رساند.

کلروفرم چه جایگاهی در زندگی انسان دارد؟
شاید کمی عجیب به نظر برسد ماده ای که با زندگی بشر بسیار آمیخته است برای سلامتی بسیار مضر باشد. هرچند مدت زیادی است که از آن برای بیهوشی استفاده نمی شود. امروزه آسیب منفی داروهایی که برای این منظور مورد استفاده قرار می گیرند برای سلامت انسان بسیار کمتر از تری کلرومتان است.

با این وجود کلروفرم هنوز به طور فعال در صنایع شیمیایی استفاده می شود. تصور می شود که در آینده نزدیک ما از شر همه مواد شیمیایی که به طبیعت و افراد آسیب می رسانند، به ویژه تری کلرومتان خلاص می شویم.

متاسفانه آب های ما به سرعت آلوده می شوند زیرا شهرداری های محلی در سراسر جهان از آن استفاده می کنند. روند کلرزنی آب آشامیدنی هنوز ادامه دارد و احتمال زیادی وجود دارد که مواد آلی موجود در آب و کلر با هم ترکیب شده و به اجزای خطرناکی مانند کلروفرم تبدیل شوند. هیچ راه حل دیگری برای این موضوع در حال حاضر وجود ندارد. با این حال ما امیدواریم که این مسئله نیز در آینده نزدیک حل شود.

عوارض مصرف خوراکی کلروفرم
در صورت بلع این ترکیب به ماده ای شیمیایی به نام فسژن تبدیل می شود. فسژن برای سلول ها سمی است بنابراین استفاده بیش از حد از آن می تواند باعث مرگ سلول ها شود. اگر به نحوه استفاده از این ترکیب در فیلم ها و تلویزیون نگاه کنید ممکن است تصور کنید که یک ترکیب شیمیایی بی ضرر است اما این تصور کاملا اشتباه است.

برخی مطالعات ارتباط احتمالی بین مصرف تری کلرومتان موجود در آب با بروز سرطان روده بزرگ و مثانه را نشان داده اند. در آزمایشات تحقیقاتی سرطان کبد و کلیه در موش های صحرایی و موش هایی مشاهده شد که به مدت طولانی غذای حاوی کلر می خوردند یا آب حاوی کلروفرم را به مقدار زیادی مصرف می کردند.

در رابطه با خاصیت بیهوش کننده تری کلرومتان اگر دوز نامناسب تجویز شود یا اگر پارچه آغشته به کلروفرم خیلی محکم روی صورت قرار گیرد، می تواند بسیار خطرناک باشد و باعث با کلروفرم شود.
اقدامات احتیاطی در صورت قرار گرفتن در معرض کلروفرم
اولین کاری که باید انجام دهید این است که در اسرع وقت از منبع تماس دور شوید. اگر فرد بیهوش است و قادر به حرکت نیست باید سریعا او را از مکان دور کنید.

در صورت آلوده شدن لباس ها فورا آنها را تعویض کرده و در صورت تماس چشم ها و پوست به سرعت محل را با آب فراوان شستشو دهید.

عوارض جانبی شدید یا برگشت ناپذیر تری کلرومتان که منجر به عوارض بعدی می شود شامل نفروتوکسیسیتی، آریتمی های قلبی، سمیت کبدی، افت فشار خون، سمیت کبدی، کاهش برون ده قلبی است.

عوارض جانبی علامتی ایجاد شده کم و بیش قابل تحمل است و در صورت شدید شدن می توان آنها را به صورت علامتی درمان کرد اینها شامل سوزش، سوختگی پوست و غشای مخاطی و تاول است.

خطرات کار با کلروفرم
این ترکیب با الکل، بنزن، اتر نفتی، تتراکلرید کربن، دی سولفید کربن و روغن ها مخلوط می شود. با مواد سوزاننده قوی، اکسید کننده های قوی، فلزات شیمیایی فعال مانند آلومینیوم، لیتیوم، منیزیم، سدیم یا پتاسیم و استون واکنش شدید نشان می دهد و باعث آتش سوزی و انفجار می شود.

این ترکیب می تواند به پلاستیک، لاستیک و روکش ها حمله کند. تری کلرومتان تحت تثیر نور و هوا به آرامی تجزیه می شود. همچنین در تماس با سطوح داغ، شعله ها یا آتش تجزیه می شود و گازهای سوزاننده و سمی تشکیل می دهد که از کلرید هیدروژن، فسژن و کلر تشکیل شده است.

در طول نگهداری طولانی مدت، مقادیر خطرناک فسژن در حضور اکسیژن و اشعه ماوراء بنفش تجمع می یابد. برای جلوگیری از حوادث، ترکیبات تجاری حتما با اتانول یا آمیلن تثبیت می شوند اما نمونه هایی که بازیابی یا خشک شده اند دیگر هیچ گونه تثبیت کننده ای ندارند و باید با آنها احتیاط کرد. بطری های مشکوک باید از نظر فسژن مورد آزمایش قرار گیرند.

شاپان چیست

شاپان یا شاپون، نوعی رنگ آستری است که برای تغییر رنگ زمینه چوب مورد استفاده قرار می گیرد. این آستری برای قهوه ای کردن چوب، پتینه کاری و … کاربرد فراوانی دارد. شاپان نمی تواند به تنهایی به عنوان لایه استفاده شود. به همین دلیل، باید در لایه های بعد توسط انواع وارنیش تثبیت و مورد محافظت قرار گیرد.

رنگ های آستری ها انواع مختلفی دارند که از آن جمله می توان رنگ های آستری پایه آب، فوری و روغنی را نام برد. بیشترین کاربرد شاپان، رنگ کردن چوب های روسی است. رنگ این نوع چوب کرم است و برای تغییر آن رنگ شاپان مورد استفاده قرار می گیرد.
معادل شاپان در انگلیسی
در انگلیسی شاپان در خانواده بزرگ Stain قرار می گیرد. معادل واژه شاپان در انگلیسی، رنگ روغنی آلکیدی است. واژه Gel stain نزدیک ترین نامی است که می توان آن را مشابه شاپان مرسوم در ایران قرار داد.

قیمت خرید و فروش شاپان
این آستری در واقع قیر تصفیه شده است که اغلب در دو رنگ مشکی و قهوه‌ای و در ظرف های یک کیلویی پلاستیکی به فروش می رسد. در زمان خرید باید به نوشته روی قوطی توجه شود. زیرا، تشخیص مشکی یا قهوه‌ای بودن آن به صورت ظاهری بسیار مشکل است. چون هر دو رنگ شبیه قیر و به رنگ سیاه است.

شاپان قهوه ای در واقع همان نوع مشکی است که با اضافه کردن پودر اخرا به آن حاصل می شود. این آستر یکی از ارزان ترین مواد موجود برای رنگ کاری چوب است.

شاپان چه کاربرد هایی دارد
همان‌طور که پیش از این به آن اشاره شد، از شاپان به‌عنوان رنگ آستر و پایه چوب استفاده می شود. یکی از کاربرد های اصلی آن به عنوان رنگ آستری برای انواع چوب های روسی نظیر نراد، یولکا، ساسنا و … است.
چوب روسی به رنگ کرم یا نخودی است. اغلب برای این که اساتید، رنگ سازه های ساخته شده با این نوع چوب‌ را به رنگ قهوه ای، قهوه ای تیره و یا فندقی تغییر دهند، از آستری های روغنی مانند شاپان یا آستری فوری مانند جوهر استفاده می کنند.

نکته

مصرف این آستری محدود به چوب روسی نیست و برای تغییر رنگ راش، بلوط و … هم مورد استفاده قرار می گیرد. شاپان به دلیل داشتن قیمت ارزان، سهولت در اجرا روی قطعه چوبی و حلال ارزان مانند بنزین، محبوبیت فراوانی بین اساتید و علاقه مندان به رنگ کاری چوب دارد.

شرکت های دانش بنیان موفق به تولید آستری های پایه آب شده اند. اما، نداشتن دانش کافی در بازاریابی و فروش و مشکل استفاده از آن در چوب های روکش شده موجب می شود شاپان با اختلاف زیاد به عنوان آستری چوب محبوب در میان رنگ کار های قدیمی مورد استفاده قرار ‌گیرد.

روش استفاده از آستری شاپان
برای استفاده از شاپان باید ابتدا آن را رقیق کرد. این آستری در مشتقات نفتی مانند نفت، تینر روغنی، گازوئیل و بنزین به خوبی حل می شود. اما، بهترین حلال آن برای استفاده در رنگ کاری بنزین است.

از آن جایی که این رنگ جذب چوب می شود و لایه ایجاد نمی کند باید از حلالی استفاده کرد که فرار بوده و به راحتی تبخیر می شود. بنزین حلالی است که این ویژگی ها را داشته و به سرعت تبخیر می شود.

موادی نظیر نفت و گازوئیل مدت زیادی روی سطح چوب باقی مانده و سطح چوب را چرب می کنند. در این حالت وقتی رنگ های فوری روی سطح چوب اجرا شوند، بین رنگ و چوب چسبندگی اتفاق نمی افتد. به همین دلیل، پس از مدتی رنگ پوسته می شود.
علاوه بر این، قابلیت حل کردن شاپان توسط نفت و گازوئیل کم است و نمی توان توسط این حلال ها شاپان تیره تهیه کرد. از این رو، برای ساخت آن ابتدا به مقدار لازم بنزین را در ظرفی ریخته و شاپان را کم کم به آن اضافه می کنیم.

پس از هر بار اضافه کردن شاپان، ترکیب را به خوبی هم می زنیم تا به طور کامل در بنزین حل شود. هر چه نسبت بنزین به شاپان بیشتر باشد رنگ آن روشن تر خواهد شد. شاپان مشکی پس از رقیق شدن به رنگ گردویی و شاپان قهوه ای نیز پس از رقیق شدن به رنگ فندقی تبدیل می شود.

حلال مناسب کدام است
برخی از تینر روغنی و برخی دیگر از نفت یا گازوئیل برای حل کردن شاپان استفاده می کنند. با وجود این که این حلال ها شاپان را حل کرده و از غلظت بالای آن می کاهند، اما مدت زمان خشک شدن آستری را به مراتب افزایش می دهند. از این رو، پس از اجرای آستری روی چوب و حتی خشک شدن آن یک لایه چرب روی رنگ آستری مشاهده خواهید کرد.

با این توصیف، بهترین حلال این آستری بنزین است. بنزین به دلیل فراریت بالا و هوا خشک بودن، بهتر از حلال های دیگر قیر را حل می کند. در این صورت آستری در سریع ترین حالت ممکن خشک خواهد شد. این حلال به دلیل نداشتن چربی، موجب خرابی سیلر، کیلر نمی شود.

بنزین و شاپان به چه نسبتی حل می شوند
نسبت مناسب بنزین و شاپان برای حل کردن، بستگی به تم رنگ مورد نظر دارد. اگر می خواهید رنگ قهوه‌ای تیره روی چوب اجرا کنید، می توانید یک کیلو شاپان مشکی را با یک لیتر بنزین ترکیب کنید. پس از اجرای آن روی چوب مشاهده خواهید کرد که رنگ قهوه‌ای تیره روی چوب اجرا شده است. اگر مایل هستید رنگ قهوه ای کمی روشن تر باشد، باید مقدار بیشتری بنزین به آن اضافه کنید.
با استفاده از ترکیب بنزین و شاپان قهوه‌ای می توان به یک رنگ قهوه‌ای متمایل به قرمز دست یافت. پس از اجرا این رنگ روی چوب، شاهد یک رنگ قهوه‌ای زنده تر بوده و تیرگی شاپون مشکی را نخواهید داشت.

روش حل کردن شاپان در حلال بنزین
برای حل کردن این آستری کافی است محتویات موجود در ظرف یک کیلویی را به یک ظرف بزرگ ‌تر، ترجیحا پلاستیکی و چهار کیلویی است انتقال دهید. برای شروع به ازای هر یک کیلو شاپان، یک لیتر بنزین اضافه کرده و با استفاده از یک تکه چوب آن ها را به خوبی مخلوط کنید.

شاپان به این سادگی حل نمی شود. از این رو، برای حل کردن سریع آن باید دستکش پلاستیکی بنایی به دست کرده و شاپان را با دست در داخل بنزین ورز دهید. به این ترتیب شاپان سریع تر حل شده و به نتیجه دل خواه می رسید.

نکته

این آستری معمولا در فصل زمستان به سردی هوا واکنش نشان داده و کمی سفت می شود. به همین دلیل، حل کردن شاپان در زمستان بسیار سخت تر و طولانی تر از حل کردن در تابستان است.

نکته

توصیه می شود از دستکش‌ پلاستیکی بنایی برای حل کردن و اجرای این آستری روی چوب استفاده کنید. زیرا، بنزین حاوی مقادیر بسیار زیادی از مواد سمی و سرطان زا است.

اگر به دستکش پلاستیکی دسترسی ندارید بهتر است آستری را با استفاده از قلم مو روی کار اجرا و سپس با یک دستمال خشک رنگ اجرا شده را سریع پاک کنید. این کار موجب می شود خط قلم مو روی کار باقی نماند.

روش های اجرای شاپان روی سطوح چوبی
سه روش اصلی برای این کار وجود دارد که عبارتند از:

استفاده از پارچه
قلم مو
پیستوله رنگ پاش

نحوه استفاده از قلم مو
این روش از نظر بهداشتی توصیه می شود. زیرا، امکان برخورد دست با مواد و مصالح کار نظیر قیر و بنزین کاهش می یابد. ایرادی که در این روش مشاهده می شود، به جا ماندن رد قلم مو روی چوب است که به مرور موجب تیرگی و یا تفاوت رنگ قسمت های مختلف سطوح چوبی می شود.

مزیت استفاده از قلم مو در مقایسه با استفاده از پارچه این است که ماده آستری، با دست برخوردی نخواهد داشت و بهداشتی تر است. اما ایراد آن این است که، معمولا رد قلم مو روی کار باقی ‌مانده و کار نهایی دورنگ و یا روشن و تیره می شود. برای از بین بردن این دو رنگی آستری، می توان از یک پارچه تمیز استفاده کرد.

نحوه استفاده از پیستوله رنگ پاش
پیستوله نوعی ابزار رنگ آمیزی سطوح مختلف است که از یک مخزن، یک لوله و در نهایت سری مخصوص تشکیل شده است. این روش نسبت به دو روش دیگر رواج کمتری دارد.

زیرا، پیستوله نسبت به قلم مو بزرگ تر بوده و کنترل آن هنگام کار سخت است. از این رو، ممکن است کار نهایی یکدست و تمیز از آب در نیاید. حرکت پیستوله حتما باید یکنواخت و یکدست باشد. درصورت تکرار، سطح پررنگ شده و احتمال سایه و روشن شدن کار وجود دارد.

در استفاده از شاپان چه مواردی را مورد توجه قرار دهیم
شاپان یک آستری برای تغییر رنگ چوب به قهوه ای است و هیچ خاصیت محافظتی روی سطح چوب ندارد. بنابراین، نمی توان از آن به عنوان یک رنگ نهایی استفاده کرد.
در صورتی که روی این آستری از رنگ هایی مانند سیلر و کیلر استفاده نشود، بعد از گذشت مدت کوتاهی رنگ شاپان کم رنگ شده و حتی با قرار گرفتن مقابل نور خورشید به طور کامل تبخیر و از بین می رود.
حلال شاپان بنزین است. در صورت استفاده از حلال های دیگر مانند گازوئیل و یا تینر روغنی، سطح کار چرب شده و از کیفیت نهایی رنگ کاسته می شود. علاوه بر این، موجب پوسته شدن و تخریب رنگ می شود.
شاپان باید به صورت مالشی روی کار اجرا شود. در صورت استفاده از قلم مو و پیستوله، باید با یک دستمال خشک سطح شاپان کاری شده را یکدست نمود.
قلم مو باعث قرار گرفتن یکباره حجم زیادی از آن در یک نقطه شده و در نتیجه لکه ایجاد می شود. به همین دلیل، باید به سرعت با یک دستمال خشک اضافه شاپان را جمع و سطح کار را یکدست کرد.
استفاده از پیستوله می تواند بسیار خطرناک باشد. زیرا، بنزین موجود در شاپان توسط پیستوله به صورت پودر در می آید. از این رو، با کوچک ترین جرقه نظیر وجود الکتریسیته ساکن در لباس یا حتی افتادن یک قطعه فلزی روی زمین، می تواند منجر به اتفاق جبران ناپذیری شود.
علت محبوبیت شاپان، قیمت ارزان و در دسترس بودن آن است. حلال آن (بنزین) نیز به راحتی و با قیمت کم تهیه می شود. اما باید توجه شود که این دو ماده نفتی مانند تمامی مواد شیمیایی دارای آلودگی بوده و برای سلامتی انسان مضر است.

رزین کاتیونی و آنیونی در صنعت نفت

رزین کاتیونی و آنیونی در صنعت نفت و گاز کاربردهای زیادی دارد که با توجه به موارد مصرف آن ها دارای خواص متفاوتی هستند. به عنوان مثال با توجه به این که در چه زمینه ای در صنعت نفت و گاز استفاده می شوند، خواصی مانند مقاومت بالا در برابر اکسید شوندگی، زبری و … دارند. کاربردهای یون زدایی، تبادل یون ها، تصفیه آب و … از رزین های کاتیونی و آنیونی می شود.

رزین چیست؟
ذرات پلیمری و ریزی که هم به صورت طبیعی از صمغ درختان به دست می آید و هم به طور آزمایشگاهی ساخته می شوند، به عنوان محیطی برای مبادله یون ها تعریف می شوند. دانه های کوچک رزین های مبادله یونی، ماتریس نامحلول بوده و با ساختار متخلخلی که دارند، سطوح بالایی در جذب دارند. در رزین ها قطب های ناهمنام وجود دارد. در نوع آنیونی، قطب منفی فعال و در نوع کاتیونی، قطب مثبت فعال است. اندازه دانه های رزین ها بسیار کوچک و ۰,۲۵ تا ۰,۵ میلی متر شعاع دارند. فرایند این دانه های سفید و یا زرد، جذب یون ها همراه با آزاد شدن یون های دیگر است. رزین هایی به وفور در بازار وجود دارند، پلی استایرن سولفونات هستند.

انواع رزین ها
رزین ها که از راه های از بین برنده آلودگی های یونی هستند، به سه دسته رزین های کاتیونی، آنیونی و رزین های میکس بد تقسیم می شوند.

رزین کاتیونی
انواع رزین های کاتیونی که برای حذف کاتیون های آب مورد استفاده قرار می گیرند، به دو دسته قوی و ضعیف تقسیم می شوند. رزین کاتیونی قوی با قطب مثبتی که دارد، می توانند یون های کلسیم و منیزیم آب را با سدیم جایگزین کنند. رزین های کاتیونی مناسب برای از بین بردن سختی آب هستند. اما رزین کاتیونی نمی تواند در برابر منگنز و آهن عملکرد خوبی داشته باشد. پلی استایرن سولفونات مثالی از رزین های کاتیونی قوی هستند که سولفوریک های فعال دارند.

نوع دیگری از رزین های کاتیونی، ضعیف بوده و بیشتر در حذف سختی موقت آب موثر هستند. نمونه ای از رزین های کاتیونی ضعیف، کربوکسیلیک اسیدها با گروه عاملی COOH هستند که کاتیون های قلیایی کننده آب را از بین می برند. قیمت رزین کاتیونی با توجه به کیفیت های مختلفی که در برندهای مختلف دارد، فرق داشته و نمونه هایی که کیفیت بهتری دارند، طول عمر بیشتری دارند.

نمونه دیگری از رزین های کاتیونی اسیدی قوی که در صنایع نفت و گاز استفاده می شود، AMBERLITE IRN&& Resin است که در موارد هسته ای به کار برده می شود. این نوع از رزین ها جهت تبادل کاتیون در فرم هیدروژن به کار برده شده و همچنین دارای ۹۹ درصد هیدروژن در ظرفیت خود است.

نمونه های دیگری از رزین های تبادل یونی وجود دارد که هر کدام در زمینه های متنوعی در صنعت نفت و گاز به کار برده می شوند.

روغن واسکازین چیست و چه تفاوت هایی با روغن موتور دارد؟

یکی از روغن هایی که در خودرو استفاده می شود، روغن واسکازین یا روغن دنده است. وظیفه اصلی این روغن، روان کاری قطعات متحرکی است که در گیربکس، دیفرانسیل و جعبه فرمان به کار می روند. طبقه بندی انواع این روغن ها با توجه به میزان کیفیت و ویسکوزیته آن خواهد بود. مهمترین خواص و ویژگی روغن گیربکس، سازگار بودن با فلزاتی است که در جعبه دنده وجود دارد. از این فلزات می توان به فولاد و آلیاژهای مس اشاره کرد.

روغن واسکازین چیست؟
واژه واسکازین روسی بوده و به معنای روغن دنده است. قطعات تشکیل دهنده خودروها با شکل و کارکردهای مختلف، در کنار هم قرار می گیرند. این قطعات که دارای وظایفی هستند، برای عملکرد صحیح خود نیاز به مراقبت دارند. روغن واسکازین برای روان و نرم کردن حرکت آن ها به کار می رود. گیربکس خودروها با کمک این روغن، کارایی بهتری داشته و مانع تعویض و تعمیرهای کوتاه مدت آن ها می شود.

در واقع با روغن دنده می توان از چرخ دنده ها و سایر قطعات آن در برابر انواع فشارها محافظت کرد. وظیفه اصلی روغن گیربکس، روان کردن چرخ دنده های جعبه دنده های دستی و اتومات است. با عوض کردن روغن دنده می توان عمر خودروها را زیاد کرد. ترکیبی از روغن پایه و افزودنی های دیگر، تشکیل روغن واسکازین را می دهد که خاصیت ضد سایشی و ضد ترکی دارد. روغن دنده در دمای بالا پایدار بوده و در دو نوع وجود دارد.

انواع روغن واسکازین
دو نوع روغن گیربکس یا روغن دنده وجود دارد که با توجه به نوع دنده خودرو، یکی از آن ها به کار گرفته می شود.

روغن واسکازین خودروهای دنده اتومات
روغن گیربکس نوع اول در خودروهای دنده اتوماتیک استفاده می شود و به نام ATF خوانده می شود. این اختصار مخفف Automatic Transmission Fluid است. این نوع روغن ویسکوزیته کمتری داشته و غلظت آن پایین است. مدل قرارگیری چرخ دنده ها و همچنین شکل جایگیری آن ها در جعبه دنده ها، علت رقیق بودن این روغن ها به حساب می آید.

خواص روغن گیربکس دنده اتومات
علاوه بر خاصیت روانکاری روغن دنده اتومات، این روغن باید دارای وظایف دیگری نیز باشد. یکی از این وظایف مهم، انتقال قدرت از روغن به کلاچ است. وظایفی چون انتقال قدرت موتور از راه مبدل گشتاور، تنظیم میزان دما از راه انتقال حرارت، روان کردن دنده ها و یاتاق ها، کنترل کردن تورم در آب بندها، روان کردن سطوحی که اصطکاک ایجاد می کند، حفاظت سطوح فلزی در برابر خوردگی، پاک نگه داشتن قطعاتی که در بخش داخلی گیربکس وجود دارد و همچنین کنترل کردن اصطکاک ایجاد شده در صفحه کلاچ ها زمانی که دما تغییر می کند، از موارد دیگر هستند.

گرانروی کمتر
روغن واسکازین اتوماتیک، روغن هیدرولیک رقیق بوده که گرانروی کمتری در مقایسه با روغن گیربکس دستی دارد. داشتن این خصوصیت باعث می شود تا روانکاوی قطعات حساس سیستم انجام شود. این روغن باید دارای سیالیت باشد تا انتقال قدرت را به خوبی انجام دهد.

پایدرای بالا در برابر دمای بالا
یکی از مهمترین ویژگی های روغن گیربکس اتوماتیک، قدرت خنک کنندگی آن است که به مانند مایع خنک کننده سیستم رادیاتور است. جلوگیری از داغ شدن دنده ها با انتقال گرما از دنده ها انجام می شود. روغن گیربکس اتوماتیک در مقایسه با روغن گیربکس دستی، دارای نقطه جوش کمتری است ولی عمر آن با اضافه کردن مکمل های مخصوص، بالا می رود.

پایداری در برار ساییدگی
این نوع روغن در برابر خوردگی قطعات پایداری مقاومتی زیادی دارد. علت این که روغن گیربکس باید در برابر خوردگی انواع فلز مقاومت داشته باشند، فلزات مختلفی چون چدن، آلومینیوم، مس و برنزی است که در قطعات گیربکس استفاده می شود. روغن گیربکس اتوماتیک، ضد زنگ و ضد اکسیداسیون بوده و می تواند لجن و رسوبات را کنترل کند.

خاصیت آبگریزی و مقاومت در برابر تولید کف
از خواص مهمی که روغن واسکازین باید داشته باشد، آب گریز بودن و توانایی جدا شدن از آب است. زیرا اگر آب به مخزن نفوذ کند، می تواند مانع تشکیل امولسیون های مضر برای سیستم می شود. جلوگیری از تشکیل کف، از خواص دیگر روغن گیربکس است. زیرا تشکیل کف اجازه انتقال قدرت به سیستم گیربکس را نداده و راندمان آن را پایین می آورد.

روغن واسکازین خودروهای دنده دستی
نوع دوم روغن گیربکس برای خودروهایی با دنده دستی استفاده می شود و با نام اختصار MTF خوانده می شود. این اختصار مخفف Manual Transmission Fluid است. این نوع روغن غلظت بالایی داشته و به دلیل داشتن ترکیبات مختلف برای دنده های دستی مناسب است. نباید هیچگاه روغن گیربکس دستی را به جای دنده های اتوماتیک استفاده کرد.

عملکرد جعبه دنده دستی
دو میله (شافت) همراه با مجموعه ای از دنده ها، اجزای تشکیل دهنده جعبه دنده دستی هستند. وقتی دسته دنده توسط راننده عوض می شود، انتقال قدرت در نتیجه ی درگیر شدن دنده ها صورت می گیرد. با درگیر شدن دنده ها، در قطعاتی که در تماس با همدیگر هستند، حرارت، قدرت و اصطکاک ایجاد می شود. با این طرز عملکرد، وجود مایعی روان کننده به تعویض راحت تر دنده کمک کرده و از خوردگی و ساییدگی جلوگیری می کند.

خواص روغن گیربکس دنده دستی خودرو
یکی از مهمترین ویژگی این نوع روغن، میزان ویسکوزیته آن است. غلظت بالای این روغن به این دلیل است که بتواند کل سیستم را در پوشش خود درآورده و به خنثی شدن فشار وارد شده بر دنده ها کمک کند.

از خواص دیگر این روغن، داشتن مقاومت بالا در برابر گرمای زیاد است. نقطه جوش بالا از خواص مهم روغن گیربکس از این نوع است، زیرا افزایش دما در زمان تماس دنده ها به هم ایجاد شده و سطح دنده ها داغ می شود. وجود این روغن می تواند انتقال حرارت از دنده ها را انجام دهد که در حفاظت از دنده ها نقش مهمی دارد.

سومین خاصیت روغن دنده در دنده های دستی، داشتن مقاومت بالا در برابر فشار بالاست. زیرا نحوه عملکرد دنده های دستی به گونه ای است که فشار بالایی بر دنده ها وارد می شود. فشارهای وارده با گذشت زمان می تواند سبب خوردگی دنده ها شود. از راه های بالا بردن مقاومت و داشتن پایداری در برابر فشار بالا، افزودن مکمل و مکمل ضدخوردگی به روغن دنده است.

زمان تعویض روغن واسکازین
از مسایل مهمی که درباره روغن های گیربکس وجود دارد، تعویض به موقع آن هاست. همان طور که به طور کامل در بالا توضیح داده شد، روغن گیربکس به روان کردن گیربکس کمک کرده و درجه حرارت آن را کاهش می دهدو همچنین این روغن به کاهش سر و صدا در گیربکس منجر شده و به افزایش طول عمر مفید قطعات کمک می کند. زمان مناسب تعویض این روغن، به افزایش طول عمر گیربکس کمک می کند. عواملی چون شرایط آب و هوایی، نوع روغن، نوع عملکرد و گیربکس خودرو، در زمان تعویض روغن واسکازین موثر است. در شرایط معمول زمانی که دیسک و صفحه کلاچ در خودرو عوض می شود، روغن گیربکس نیز باید تعویض شود.
صفحه کلاچ در یک خودرو با دنده دستی بعد از کارکرد ۱۰۰ هزار کیلومتری در جاده و داخل شهر، عوض می شود. اما در خودرو با دنده اتومات، زمان تعویض این روغن هر ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار کیلومتر است. در زمان تعویض این قطعه کل گیربکس باز می شود و در نتیجه روغن مربوط نیز تعویض می شود.

علایم نشان دهنده زمان تعویض روغن گیربکس
با بررسی رنگ مایع نشتی زمان تعویض روغن دنده مشخص می شود. زیرا در حالت عادی، این روغن به رنگ قرمز بوده و وقتی به رنگ قهوه ای درآید، باید آن را تعویض کرد. مایعات دیگر خودرو مانند ضد یخ و مایع برف پاک کن نیز دارای رنگ قرمزی است، اما بو و درجه غلظت آن ها با هم متفاوت بوده و راه تشخیص آن ها از روغن گیربکس است.

رنگ روغن واسکازین
روغن گیربکس مایعی به صورت صاف و یکدست بوده و بالمس کردن، روغنی و چرب بودن آن احساس می شود. بوی این روغن شبیه به بوی نفت بوده و شباهت زیادی بین این روغن و روغن موتور و روغن ترمز وجود دارد. وقتی بوی روغن گیربکس شبیه به بوی روغن سوخته شود، نیاز دارد که تعویض شود.

در زمان تعویض روغن باید توجه کرد که نشتی از کدام قسمت است که به طور معمول از بخش جلو یا وسط ماشین است. بنابراین وقتی خودروی شما پارک بوده و بعد از مدتی در پایین و در قسمت وسطی و یا جلوی ماشین، مایع قرمز رنگی مشاهده شد، نشان دهنده نشت روغن گیربکس است. یکی دیگر از علایم نشان دهنده نشتی روغن گیربکس، کند و ضعیف بودن عملکرد گیربکس است.

همچنین اگر روغن گیربکس در یک خودرو تمام شده باشد، گیربکس آن عمل نمی کند. برای نگهداری از خودرو بهتر است که هر دو سال یکبار، این روغن تعویض شود، البته این زمان بستگی به میزان استفاده شما از خودرو نیز دارد. اگر خودرویی با دنده دستی به مدت شش ماه روشن نشده باشد، نیاز به تعویض روغن گیربکس دارد.

افزودنی های روغن واسکازین
یکی از افزودنی ها به روغن گیربکس، افزودنی های ضد ترک و ضد سایش هستند که اصطکاک را کم کرده و مانع برخورد مستقیم فلز با نافز می شود. نوع دیگری از افزودنی ها، کاهنده نقطه سیلان است که نقطه انجماد این روغن را کم می کند. در دمای پایین تر، عملکرد این روغن بهتر می شود. افزودنی های خوردگی و اکسیداسیون، باعث کاهش خوردگی شیمیایی و اکسیداسیون فلزات با افزایش مقاومت آن ها می شود.

تفاوت روغن واسکازین با روغن موتور
اجزای تشکیل دهنده موتورهای احتراق کننده داخلی با استفاده از روغن موتور روانکاری شده و از آن ها در برابر خوردگی نگهداری می کند. همچنین این روغن می تواند موتور را خنک نگه دارد. سهام پایه و مواد افزودنی اجزای اصلی تشکیل دهنده روغن موتور است. وظیفه روغن کاری را سهام اصلی و وظیفه کنترل ویسکوزیته روغن و محافظت قطعات در برابر خوردگی را نیز افزودنی ها بر عهده دارند. روغن موتور علاوه بر کم کردن اصطکاک و ساییدگی قطعات خودرو، آلودگی ها و ذرات لجنی رسوب شده را جذب می کنند.

اما همان طور که در بالا گفته شد، روغن واسکازین برای گیربکس و دیفرانسیل بوده و ترکیباتی دارد که از چرخ دنده ها در برابر فشار محافظت می کند.

در بیانی ساده می توان تفاوت این دو روغن را در کاربرد آن ها در خودروهایی با دنده های متفاوت دانست. از روغن واسکازین بیشتر در خودروهایی با دنده اتوماتیک و از روغن موتور در خودروهایی با دنده دستی استفاده می شود. این دو روغن دارای عملکردی کاملا متفاوت هستند.